Adenotomia – wskazania do zabiegu, diagnoza, przebieg
Adenotomia to powszechny zabieg, który przeprowadzany jest głównie u dzieci. Polega on na usunięciu migdała gardłowego (tzw. trzeciego migdałka). Znajduje się on w miejscu połączenia gardła oraz jamy nosowej. Powiększona tkanka limfatyczna nie jest jednak widoczna gołym okiem, więc diagnoza wymaga przeprowadzenia specjalistycznych badań. Nieprawidłowości powinny zostać zauważone przez pediatrę, który skieruje pacjenta do laryngologa. W niektórych przypadkach przeprowadzany jest zabieg częściowego usunięcia migdała, a wszystko zależy od indywidualnego przypadku.
Czym jest trzeci migdał?
Migdał gardłowy to skupisko tkanki limfatycznej, która w dużej mierze wpływa na poprawne funkcjonowanie układu immunologicznego w pierwszych latach życia. Zawiera on komórki, które oddziałują destrukcyjnie na wszelkie drobnoustroje. Zmniejsza to prawdopodobieństwo wystąpienia infekcji. Pacjenci z przerośniętym migdałkiem borykają się z nawracającymi chorobami układu oddechowego. Można odnotować u nich wyraźny spadek odporności.
Trzeciego migdałka nie można zobaczyć podczas standardowego badania gardła lub nosa. Znajduje się on za tylną częścią nosa oraz podniebieniem miękkim. Wspomniana tkanka limfatyczna stanowi barierę immunologiczną głównie do 3 roku życia. Po tym czasie funkcja ochronną stopniowo zanika – w okresie dojrzewania migdał gardłowy przestaje wpływać na układ immunologiczny.
Unika się przeprowadzania zabiegu adenotomii do 3 roku życia. Trzeci migdałek (tkanka adenoidalna) rozwija się pomiędzy 1 a 5 rokiem życia. Jego wielkość nie zmienia się do około 6-12 roku życia – w późniejszym okresie powinien sukcesywnie zanikać. W patologicznych przypadkach migdał gardłowy przestaje chronić organizm. Staje się on siedliskiem bakterii i drobnoustrojów, co negatywnie wpływa na stan zdrowia pacjenta. Przerost tkanki odnotowuje się najczęściej w wieku 3-6 lat.
Przerost trzeciego migdałka – przyczyny
Nie można jednoznacznie powiedzieć, co powoduje przerost trzeciego migdałka. Ważną kwestią są predyspozycje genetyczne – jeśli problem występował u starszego rodzeństwa lub rodziców, to istnieje duża szansa, że dotknie on także dziecko. Do patologicznych zmian w obrębie tkanki adenoidalnej może dojść również na skutek częstych infekcji górnych dróg oddechowych. Praca układu immunologicznego jest zwykle poważnie zaburzona.
Przerost migdała gardłowego może być także następstwem chorób zakaźnych, takich jak np. odra. Nie można również wykluczyć alergii. Należy wiedzieć, że nie zawsze zwiększenie objętości tkanki limfatycznej generuje konieczność jej wycięcia. Wszystko zależy od diagnozy postawionej przez specjalistę. Decyzja o adenotomii nie jest najczęściej podejmowana pochopnie – niezbędna jest obserwacja stanu pacjenta.
Jak objawia się przerost trzeciego migdała?
Przerost trzeciego migdała może objawiać się na wiele różnych sposobów. W przypadku zauważenia u dziecka dwóch lub trzech nieprawidłowości należy skonsultować się z lekarzem laryngologiem. Niewskazane jest czekanie na rozwój problemu. Do najczęściej spotykanych objawów można zaliczyć m.in.:
- oddychanie przez usta,
- chrapanie podczas snu,
- bezdechy senne,
- nawracające infekcje dróg oddechowy,
- częsty katar,
- powracające zapalenie uszu,
- niedosłuch,
- bóle głowy i migreny,
- osłabienie apetytu,
- osłabienie i brak energii,
- trudności z koncentracją i przyswojeniem wiedzy,
- wady zgryzu, zmiana budowy twarzoczaszki, podniebienie gotyckie,
- zmiana brzmienia głosu,
- ptasia twarz (w skrajnych przypadkach).
Faktem jest, że przerost migdała we wczesnym stadium rozwoju może skutkować poważnymi wadami w obrębie twarzoczaszki. Właśnie dlatego istotna jest trafna diagnoza już na początkowym etapie.
Jak diagnozuje się przerost migdała gardłowego?
W niektórych przypadkach diagnoza nie jest skomplikowana – wymaga jedynie zastosowania lusterka. Zwykle laryngolog wykonuje także zdjęcie rentgenowskie. Warto jednak wiedzieć, że wspomniane badania nie są zbyt dokładne. W specjalistycznych gabinetach wykorzystuje się fiberoskop – urządzenie składa się z bardzo cienkiego przewodu oraz mikroskopijnej kamery, która zapewnia wyjątkowo szczegółowy obraz.
Adenotomia – przebieg zabiegu
Usunięcie migdałka może odbywać się przy zastosowaniu takich narzędzi, jak nóż harmoniczny lub laser. Obecnie wybierane są przede wszystkim techniki nieinwazyjne, które pozwalają uniknąć krwawienia. Trzeba dodać, że bardzo często łączy się dwie metody, aby uzyskać pożądany poziom precyzji. Nóż harmoniczny zamienia energię elektryczną w mechaniczną. Niewątpliwą zaletą jest fakt, że nie powoduje on zwęglenia tkanek. Pacjent po około dwóch godzinach może opuścić szpital.
W przypadku zabiegu wykonywanego za pomocą lasera kontaktowego można zminimalizowań stopień oddziaływania na tkanki sąsiadujące. Laser błyskawicznie przecina naczynia krwionośne, dzięki czemu migdał staje się mniej krwawy. Plusem jest również krótki okres rekonwalescencji. Adenotomia laserowa trwa zwykle kilkadziesiąt minut. W Polsce omawiany zabieg cieszy się rosnącym zainteresowaniem.
Leave a reply
