Przerost małżowin nosowych u dziecka – przyczyny, objawy i leczenie

Przerost małżowin nosowych u dzieci jest stosunkowo częstym problemem, który może wpływać na jakość oddychania oraz ogólne samopoczucie dziecka. Małżowiny nosowe to struktury w jamie nosowej odpowiedzialne za filtrowanie, nawilżanie i ogrzewanie powietrza. Jednak w przypadku przerostu może dojść do znacznego utrudnienia przepływu powietrza przez nos, co prowadzi do uciążliwych objawów.

Przyczyny przerostu małżowin nosowych u dzieci

Przerost małżowin nosowych może mieć wiele przyczyn. Najczęstsze z nich to:

  1. Infekcje górnych dróg oddechowych – nawracające infekcje wirusowe i bakteryjne mogą prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego.
  2. Alergie – przewlekłe alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa (np. spowodowane pyłkami, kurzem czy sierścią zwierząt) często prowadzi do obrzęku małżowin nosowych.
  3. Przerost migdałka gardłowego – powiększony migdałek może dodatkowo blokować drogi oddechowe, powodując przeciążenie układu oddechowego.
  4. Predyspozycje genetyczne – niektóre dzieci mogą mieć wrodzoną skłonność do przerostu tkanek śluzowych nosa.
  5. Czynniki środowiskowe – suche powietrze, zanieczyszczenia oraz narażenie na dym papierosowy mogą przyczyniać się do podrażnienia i przewlekłego obrzęku małżowin.

Objawy przerostu małżowin nosowych u dzieci

Objawy przerostu małżowin nosowych są dość charakterystyczne, a ich nasilenie może się różnić w zależności od stopnia przerostu. Najczęściej występują:

  • Ciągłe lub nawracające zatkanie nosa
  • Oddychanie przez usta, szczególnie podczas snu
  • Chrapanie lub bezdechy senne
  • Przewlekły katar (wodnisty lub śluzowy)
  • Osłabiony węch
  • Częste infekcje zatok przynosowych
  • Uczucie zmęczenia i rozdrażnienia z powodu niedotlenienia
  • Problemy z koncentracją oraz pogorszenie wyników w nauce

Diagnostyka przerostu małżowin nosowych

Diagnostyka przerostu małżowin nosowych obejmuje:

  • Wywiad lekarski – lekarz pyta o objawy, czas ich trwania oraz ewentualne czynniki nasilające.
  • Badanie przedmiotowe – rynoskopia (oglądanie wnętrza nosa) pozwala ocenić stopień obrzęku i przerostu małżowin.
  • Endoskopia nosa – bardziej szczegółowe badanie za pomocą włókna optycznego umożliwiające ocenę struktur nosa.
  • Testy alergiczne – w przypadku podejrzenia alergii warto wykonać testy skórne lub oznaczenie przeciwciał.
  • Badania obrazowe – czasami lekarz może zlecić tomografię komputerową, szczególnie przy nawracających infekcjach zatok.

Leczenie przerostu małżowin nosowych u dzieci

Leczenie zależy od przyczyny przerostu oraz stopnia nasilenia objawów. Dostępne metody obejmują:

1. Leczenie farmakologiczne

  • Glikokortykosteroidy donosowe – stosowane w formie sprayów zmniejszają stan zapalny i obrzęk błony śluzowej nosa.
  • Leki przeciwhistaminowe – pomocne w przypadku alergii.
  • Dekongestanty – krótkotrwale stosowane preparaty obkurczające śluzówkę, ale niezalecane do długotrwałego używania.
  • Irygacje nosa – płukanie nosa solą fizjologiczną lub specjalnymi roztworami pomaga usunąć nadmiar wydzieliny i nawilżyć śluzówkę.

2. Leczenie chirurgiczne

Gdy leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, może być konieczne wykonanie zabiegu:

  • Konchoplastyka – zabieg polegający na zmniejszeniu objętości małżowin nosowych z zachowaniem ich funkcji.
  • Radiofrekwencja (RF) – metoda małoinwazyjna polegająca na obkurczeniu małżowin nosowych za pomocą energii cieplnej.
  • Usunięcie migdałka gardłowego – w przypadku, gdy powiększony migdałek jest głównym problemem.

3. Zmiana stylu życia

  • Nawilżanie powietrza w domu, szczególnie w okresie grzewczym.
  • Unikanie alergenów, takich jak roztocza czy sierś zwierząt.
  • Regularne oczyszczanie nosa z wydzieliny.

Powikłania nieleczonego przerostu małżowin nosowych

Brak leczenia przerostu małżowin nosowych może prowadzić do przewlekłego zapalenia zatok, zaburzeń snu (w tym bezdechu sennego), a także wpływać negatywnie na rozwój dziecka z powodu przewlekłego niedotlenienia.

Podsumowanie

Przerost małżowin nosowych u dzieci jest problemem, którego nie należy bagatelizować. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie pozwalają uniknąć powikłań oraz znacznie poprawiają komfort oddychania dziecka. W razie występowania przewlekłych objawów warto skonsultować się z laryngologiem, aby dobrać najlepszy plan terapii.

Leave a reply